مسیر تولید چربی که توسط هورمونهای روده ای تنظیم می شود در چاقی و بیماری کبد چرب از کنترل خارج شده است

25نوامبر 2020- هورمون های روده نقش مهمی در تنظیم تولید چربی در بدن دارند. محققان دانشگاه Illinois Urbana-Champaign، در یک مطالعه جدید دریافتند که یک هورمون کلیدی که چند ساعت پس از خوردن غذا ترشح می شود، با تنظیم بیان ژن در کبد، تولید چربی را متوقف می کند، اما این تنظیم در چاقی ، عملکرد طبیعی خود را از دست داده است.

این مطالعه به سرپرستی پرفسور Jongsook Kim Kemper، استاد مولکولی و فیزیولوژی یکپارچه و دکتر Young-Chae Kim در ژورنال Nature Communications منتشر شد.

پس از خوردن غذا، پانکراس انسولین تولید می کند، که به کبد پیام می دهد تا غذاهای هضم شده را به چربی برای ذخیره تبدیل کند این کار در طی فرآیندی معروف به لیپوژنز انجام می شود. چند ساعت بعد، هنگامی که بدن در حالت ناشتا قرار می گیرد، کبد سرعت تولید چربی را کاهش می دهد. پرفسور Kemper گفت: در حالی که مسیر انسولین در تولید چربی در کبد کاملاً مشخص شده است، اما مسیری که لیپوژنز را با شروع وضعیت ناشتا متوقف می کند تا حد زیادی ناشناخته مانده است.

در مطالعه جدید ، تیم پرفسور Kemper دریافتند که هورمون روده ای FGF15 در موش ها و FGF19 همتای انسانی آن،ژن های تولید کننده چربی را در کبد خاموش می کنند. این هورمون ها چند ساعت پس از خوردن غذا، هنگامی که بدن از وضعیت تغذیه به وضعیت ناشتا(نخوردن غذا) منتقل می شود، ترشح می شوند. FGF15 / 19 مولکول های تنظیم کننده ای را برای ورود به هسته ( محل استقرارDNA ) فعال کرده و بیان ژن را مهار می کنند.

پرفسور Kemper، گفت: این هورمون روده ای در واقع به عنوان یک متوقف کننده ی عملکرد انسولین کار می کند و به طور خاص لیپوژنز را در کبد مهار و با دقت تنظیم می کند. به عنوان مثال، اگر شما مقداری کلوچه بخورید، بدن انسولین ترشح می کند، که باعث لیپوژنز می شود. اگر سپس وقتی بدن وارد حالت ناشتا می شود، لیپوژنز کاهش پیدا نکند، چربی اضافی در کبد تولید و تجمع می یابد، بنابراین هورمون FGF19 به عنوان ترمزی برای توقف تولید چربی عمل می کند.

علاوه بر این، در آزمایشات انجام شده بر روی موش های چاق و بیماران انسانی مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، محققان دریافتند که این مسیر توقف تولید چربی از تنظیم خارج شده است. ژن هایی که هورمونهای روده ای FGF15 / 19، آنها را تنظیم می کنند، در این افراد بسیار فعال هستند، مولکول های تنظیم کننده ی فعال شده باFGF15 / 19  حتی وارد هسته ی سلولها نمی شوند و نشانگرهای سرکوب به ژن ها اضافه نمی شوند.

پرفسور Kemper، گفت: این مطالعه می تواند برای درک این مسیر و بررسی چگونگی غیر طبیعی شدن آن در چاقی و بیماری کبد چرب غیر الکلی بسیار مهم باشد. این اطلاعات درک ما را از چاقی، بیماری کبد چرب غیر الکلی و سایر اختلالات متابولیکی ارتقا داد. همچنین می تواند برای سایر بیماری ها مانند دیابت یا برخی سرطان ها که چاقی یکی از عوامل خطر آنها است، پیامدهایی داشته باشد.

او افزود: بر اساس این مطالعه، ما به طور بالقوه می توانیم به دنبال یافتن گزینه های درمانی جدیدی برای هدف قرار دادن این مسیر و افزایش عملکرد نظارتی آن باشیم.

منبع:

Nature Communications, 2020; 11 (1) DOI: 10.1038/s41467-020-19803-9

https://www.sciencedaily.com/releases/2020/11/201125104354.htm